بررسی میزان تأثیر روایات سبب نزول در تفسیر

author

Abstract:

از طریق اسباب نزول می‌توان بر معنا و مقصود آیات و سور دست یافت. شأن نزول آیات فضای اندیشیدن در باره آیه را روشن­تر و به درک بهتر آیه کمک می‌کند. در میان مفسران و صاحب نظران، در میزان تأثیر روایات اسباب نزول در تفسیر و فهم، اختلاف نظر وجود دارد. البته اصل روشنگری سبب نزول، در فهم آیات به عنوان قراین حالیه را نمی‌توان منکر شد؛ به شرطی که با مضمون آیه و لحن و سیاق و تمام ملاک‌های بررسی روایات مطابقت نماید. باید توجه داشت که روایات اسباب نزول تنها منبع و مرجعی مستقل و اساسی در بیان ‌مقاصد الهی نیستند و در بسیاری از موارد چنین نیست که بدون دانستن آن‌ها، فهم آیه میّسر نگردد. این مقاله، نقش اسباب نزول در تفسیر آیات الهی و چگونگی ایفای این نقش در بازیافت مفاهیم آیات و دلالت آن بر مراد خداوند را به بحث گذاشته و با ارائه نمونه‌هایی، این فایده را قابل مناقشه دانسته ‌است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان

یکی از علوم ضروری برای تفسیر قرآن، آگاهی به سبب نزول آیات است. مفسران و قرآن‌پژوهان نیز به سبب نزول و نقش‌آفرینی آن در فهم قرآن توجه داشته، و به اشکال گوناگون از آن بهره برده‌اند. روایات سبب نزول می‌تواند کارکردهای گوناگونی همچون تعیین معنای واژه، تعیین زمان نزول آیات و سور، تبیین آیات الاحکام، تبیین مبهمات و متشابهات، تبیین جزئیات مربوط قصص قرآن به‌ویژه آیات مربوط به حوادث زمان پیامبر (ص) داشت...

full text

واکاوی روایات سبب نزول آیات 113 و 114 سوره توبه

شناخت اسباب نزول آیات قرآن تأثیر اساسی در فهم آن دارد. اما گاهی ذیل یک آیه چندین سبب ذکر می‌شود و محقق نمی‌داند به کدام یک باید اعتماد کرد. افزون بر آن، راه یافتن روایات ساختگی به روایات سبب نزول و ورود آن به ورطه نقل به معنا موجب شده است تا روایات، افزون بر آنکه استنباط فردی راوی باشد، نه گزارش یک شاهد بی‌طرف عینی، به دروغ و تحریف نیز مبتلا شود. از جمله آیاتی که مفسران برای آن اسباب متعدد ذکر ...

full text

جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر «فی ظلال القرآن»

روایات و اخبار سبب نزول به مثابة جهت دهندة کار مفسّر در تعیین مراد خداوند از کلام اوست؛ زیرا در برخی موارد، معنای آیه از ساخت زبانی و ترکیبی و بافتی آن استخراج نمی شود، بلکه از معارف خارج از متن دینی طلب می شود. روشن است که میزان تکیّه بر سبب نزول در تفسیر از آیه ای به آیة دیگر و از مفسّری به مفسّری دیگر، متفاوت است؛ ازجمله این که برخلاف تفاسیر گذشته، در دوران معاصر نقش این روایات کم رنگ تر شده است...

full text

بررسی جایگاه سیاق ونقش آن در نقد وپالایش روایات سبب نزول در تفسیر المیزان

نقش موثر ]سیاق[ در کشف مراد واقعی سخن، مورد تأیید عقل و عرف می باشد. برای رسیدن به مفاهیم بلند قرآن نیز که کلام الهی است، تأمّل در قبل و بعد آیه و توجّه به روند کلی کلام یعنی سیاق امری اجتناب ناپذیر است، به طوری که فهم معنای آیه بدون توجّه به ]سیاق[، سبب دورشدن از معنای واقعی آن می گردد. همچنین مفسران و قرآن پژوهان به ]اسباب نزول[ و جایگاه آن در فهم قرآن توجه داشته اند، گرچه در اعتباردهی و کاربرد ...

نقد و بررسی روایات اسباب نزول در تفسیر صافی

اسباب نزول در تفاسیر روایی جایگاه ویژه ای دارد. نگرش مفسران در این تفاسیر از زوایای مختلفی قابل بررسی است. بهره گیری آن ها از روایات در این زمینه و همچنین میزان اعتماد آن ها به این قبیل روایات می تواند بیانگردیدگاه های مفسر در ارتباط با اسباب نزول باشد. تفسیر گران سنگ فیض کاشانی (تفسیر صافی) در حلقه تفاسیر روایی، دارای ویژگی هایی از این جهت است. بهره گیری از روایات تفسیری در ابعاد گسترده و زوای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 63

pages  187- 218

publication date 2012-12-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023